شکیبا افخمی راد/ شهرآرا
تصویری از دل نگرانی های یک مادر
سارا طالبیان با مستند اجتماعی «آبه» در بخش آثار کوتاه جشنواره سینماحقیقت حضور دارد. او این مستند را سال گذشته در افغانستان جلو دوربین برده و سراغ روایت زندگی مادری رفته است که با چالش های مهاجرت فرزندانش به کشورهای مختلف دست وپنجه نرم می کند. به گفته طالبیان، پسر بزرگ این مادر دوازده سال پیش از طریق قاچاق خودش را به ترکیه رسانده و به تازگی نیز توانسته است شهروندی سوئد را دریافت کند، پسر دوم نیز حدود دو سال پیش از مسیر قاچاق به ایران آمده است و حالا پسر سومش که چهارده ساله است و هنوز در کابل زندگی می کند، می خواهد به عشق موسیقی رپ و تتلو خودش را به ایران و سپس به ترکیه برساند؛ اما مادر قصه تلاش می کند مهاجرت بی سرانجامی که برای دو فرزند دیگرش رخ داده است، برای پسر سومش تکرار نشود، ازاین رو می خواهد جلو مهاجرت کردن او را بگیرد.
این کارگردان درباره چگونگی آشنایی اش با سوژه مستندش نیز می گوید: من در سفری هشتادروزه که به کابل داشتم و به عنوان مدرس کارگردانی آنجا تدریس می کردم، از طریق یکی از هنرجویانم با این مادر و اتفاقات سخت و عجیب زندگی اش آشنا شدم. البته در ابتدا اصلا با من همکاری نکردند، چون می گفتند در افغانستان تابوست که یک زن جلو دوربین بیاید و همه خانواده شان هم مخالف این اتفاق بودند، اما من بالاخره ایشان را راضی کردم تا دل نگرانی ها و دل آشوب هایش به عنوان نماینده ای از زنان و مادران افغانستان ثبت و ضبط شود.طالبیان که تلاش کرده است در مستندش مزایا و معایب فضای مجازی را هم به تصویر بکشد، یادآور می شود: شاید یکی از علت های دیگری که باعث شد من این فیلم را بسازم، ارتباط عجیب مادر با تلفن همراهش بود، یعنی مادر دائم موبایلش را در دست داشت تا جویای حال فرزندانش باشد. درواقع این به نوعی جنبه مثبت فضای مجازی برای این خانواده بود. در کنار این موضوع، من تلاش کردم کمی تأثیرات منفی فضای مجازی روی پسر کوچک خانواده را هم به تصویر بکشم.او که فقط دوازده روز برای فیلم برداری در کابل مجوز داشته است، درباره تجربه حضورش در افغانستان و برخورد با طالبان نیز بیان می کند: من پیش از سفرم فکر می کردم وقتی به افغانستان و کابل بروم، طالبان خیلی اذیتم می کند، ولی این اتفاق نیفتاد و سخت گیری برای حجاب آن طور که در اخبار گفته می شود، وجود نداشت. البته باز هم من همواره استرس داشتم که مشکلی در کار ایجاد شود، اما خدا را شکر همه چیز دست به دست هم داد تا فیلمم ساخته شود.این مستندساز در بخش دیگری از صحبت هایش با اشاره به آثار زیادی که با محور مهاجرت ساخته شده اند، می گوید: فیلم من متفاوت از دیگر آثاری است که با محوریت مهاجرت ساخته شده است. در این مستند زندگی مادری نشان داده می شود که برای نگه داشتن اعضای خانواده اش در کابل می جنگد. همچنین مستند «آبه» به گونه ای ساخته شده است که مخاطب ایران و دیگر کشورهای خاورمیانه هم می تواند با آن هم ذات پنداری کند.طالبیان که جشنواره سینماحقیقت را فرصتی برای شناخته شدن و دیده شدن خودش و اثرش می داند، از قصدش برای ساخت سه گانه مادر خبر می دهد: من یک مستند با محوریت مادر و مهاجرت در افغانستان ساختم و می خواهم با همین موضوع در ایران و یکی دیگر از کشورهای خاورمیانه هم مستند بسازم.